dlatego iż
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • Nazwisko Mernek
    15.10.2019
    15.10.2019
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, czy nazwisko Mernek jest odmienne. Zgodnie z zasadą mówiącą o tym, iż nazwiska w języku polskim odmieniamy, poprawiłam uczniowi pracę, gdy ten zapisał swoje nazwisko w D. tak samo jak w M. (Mernek). Według mnie, jedyna poprawna forma D. tego wyrazu, to Merneka. Czy mam rację? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku
    Elżbieta Kobylarczyk
  • Nazwy zabytkowych ksiąg liturgicznych
    12.01.2016
    12.01.2016
    Jak należy zapisywać nazwy zabytkowych ksiąg liturgicznych (Antyfonarz Leoniański; Sakramentarz tyniecki; Antyfonarz z Compiegne, Graduał Macieja Skawinki)?
    Nie są to tytuły dzieł nadane przez ich autorów, z drugiej strony nie chodzi tylko o nazwę gatunkową z dodaniem przymiotnika lub miejsca pochodzenia; są to nazwy jednostkowe. Z tej przyczyny moja intuicja jest taka, iż powinno się zapisywać wszystkie człony od wielkich liter i bez kursywy – czy tak?
    Będę bardzo wdzięczny za pomoc.
  • (…) nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze
    14.03.2019
    14.03.2019
    W jednym z popularnych w Polsce filmów na pytanie jednej z postaci Jak to jest być skrybą, dobrze? pada odpowiedź Wie pan, moim zdaniem nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze.
    Fani tegoż filmu są podzieleni w sprawie zapisu tej odpowiedzi – jedni twierdzą, iż powinno się pisać niedobrze, a drudzy, że nie dobrze. Pytanie brzmi – jaki jest poprawny zapis partykuły nie w kontekście zadanego pytania w słowie niedobrze? Nie powinno być razem czy osobno?
  • Nienarodzony

    30.11.2021
    30.11.2021

    Szanowni Państwo.

    1. Czy  nie narodzone dziecko można rozumieć w znaczeniu czasownikowym jako to, które się nie narodziło (z różnych powodów), choć zostało poczęte? (z inskrypcji z 1994 r. cmentarnym na Pomniku PAMIĘCI DZIECI NIE NARODZONYCH).

    2. Czy znaczenie przymiotnikowe dotyczyłoby dzieci pozostających w łonie matki oraz tych, które nigdy się nie narodzą, gdyż nie zostały poczęte?

    3. Czy prawdą jest, iż przed 1997 ten imiesłów zawsze pisało się rozdzielnie?


    Pozostaję z wyrazami szacunku

  • Normy poetyckie
    3.06.2019
    3.06.2019
    Szanowni Państwo!
    Nurtuje mnie kwestia dopuszczalnego odstępu między rymującymi się wersami, jak duża może być, aby rym jeszcze mógł zostać za rym uznany, wysłyszany przez czytelnika? Poeci przyzwyczaili nas do braku odstępu, ewentualnie jednego, dwóch wersów. Natomiast w niektórych dziełach, jak np. w tłumaczeniu Boskiej Komedii pojawiają się fragmenty, w których rymujące się wersy są oddzielane przez 3 inne (czyściec, pieść IX, wersy 11-15), a nawet więcej.
    Z poważaniem,
    Bartłomiej Lukrecki
  • Oberwańcze czy oberwańcu?
    12.02.2016
    12.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
    Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • odpoznawać
    6.01.2009
    6.01.2009
    Zetknęłam się niedawno ze słowem odpoznawać, używanym zamiast rozpoznawać. W słownikach go nie znalazłam. Bardzo mnie ciekawi, czy to jest jakiś wyraz gwarowy? Archaizm? Po wpisaniu w Google pojawia się sporo wyników, np.:
    http://szkolnictwo.pl/index.php?id=PU0764
    http://www.vat.pl/print/tresc_faktury_faktury_vat_133.php
    Jakoś dziwnie mnie gryzie użycie wspomnianego wyrazu w takim kontekście, czy słusznie?
  • O nazwie gry komputerowej HλLF-LIFE (Half-Life)
    13.06.2017
    13.06.2017
    Chciałem zapytać, jak wygląda sytuacja odmiany stylizowanych nazw własnych (głównie anglojęzycznych). W sytuacjach, gdy niektóre litery w nazwie są zastępowane symbolami lub cyframi, narzucana jest pisownia samymi wielkimi lub małymi literami itp. Spotkałem się ze stwierdzeniem, że stylizacja przy odmianie powinna zostać usunięta (np. w mianowniku HλLF-LIFE, ale w dopełniaczu powinno być Half-life’a). Czy są jakieś normy, które dyktują, w jaki sposób powinno się odmieniać takie wyrazy?
  • ów
    12.10.2006
    12.10.2006
    Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego